Tháng 3/2021, Công ty cổ phần đầu tư và phát triển điện Sê San 3A lần đầu tự thực hiện xử lý thành công 74 thanh dẫn bị hư hỏng lớp cách điện của máy phát H2 (54 MW) nhà máy thủy điện Sê San 3A. Các thanh dẫn hư hỏng lớp cách điện sẽ có nguy cơ phóng điện trong quá trình vận hành do các tấm tôn từ ở lớp dưới cùng bị dịch chuyển và cắt vào thanh dẫn.
Máy phát H2 nhà máy thủy điện Sê San 3A có mạch từ Stator được cấu tạo từ 2.057 tấm tôn từ xếp chồng lên nhau tạo thành 35 lớp, được kẹp chặt bằng các gu rông M42. Trong quá trình vận hành đội ngũ quản lý vận hành nhà máy đã kiểm tra, đánh giá và phát hiện tấm tôn từ ở lớp dưới cùng bị dịch chuyển, gây hư hỏng cách điện thanh dẫn. Các tấm tôn từ dịch chuyển từ 1÷ 4,5 mm và cắt vào thanh dẫn lớn nhất 2,5 mm, trong khi lớp cách điện của thanh dẫn là 3,9 mm và lớp đệm chống rung cho phép 2,0 mm. Nếu thanh dẫn tiếp tục bị cắt vào lớp cách điện còn lại (1,4 mm) sẽ phóng điện, gây sự cố nghiêm trọng. Công tác xử lý sẽ mất nhiều thời gian và kinh phí. Việc xử lý sớm, triệt để thanh dẫn hư hỏng lớp cách điện và sự dịch chuyển của các tấm tôn từ là công tác đặc biệt quan trọng ngăn ngừa sự cố phóng điện của tổ máy.
Để xử lý các tấm tôn từ bị dịch chuyển, có nguy cơ ảnh hưởng đến cách điện của các thanh dẫn, đơn vị sửa chữa đã thực hiện xử lý triệt để các tấm tôn từ bị dịch chuyển. Giải pháp là tính toán lực siết phù hợp 1.750Nm và siết thủy lực đều trên 140 bộ gu rông M42 kẹp tôn từ Stator máy phát H2, đảm bảo các tấm tôn từ được kẹp chặt và không bị dịch chuyển trong quá trình vận hành. Vệ sinh, mài phẳng, hàn tig lớp tôn từ tại vị trí bị dịch chuyển; chèn tấm lót Tetolit (kích thước 2x19x1290mm) vào đáy rãnh khe từ trước khi lắp thanh dẫn lớp trong.
Trong đợt sửa chữa này, Sê San 3A xử lý 74 thanh dẫn hỏng cách điện (thay mới 56 thanh dẫn, xử lý cách điện và lắp lại 18 thanh dẫn đang sử dụng); vệ sinh, xử lý cách điện và lắp lại 118 thanh dẫn ở lớp ngoài. Đồng thời, Công ty còn thực hiện các công việc như phục hồi cách điện, thí nghiệm cực từ; kiểm tra, nêm chèn các vị trí nêm thanh dẫn lỏng; kiểm tra, bảo dưỡng và thay thế các két làm mát gió máy phát bị hỏng; thí nghiệm đặc tính ngắn mạch và đặc tính không tải máy phát. Toàn bộ khối lượng công việc được Sê San 3A thực hiện trong 26 ngày, vượt 19 ngày so với tiến độ đã phê duyệt là 45 ngày. Kết quả đó có được từ việc tổ chức công việc hợp lý, thực hiện biện pháp thi công phù hợp tại hiện trường; đội ngũ kỹ thuật đã đưa ra các giải pháp kịp thời và đảm bảo yêu cầu kỹ thuật. Tính đến ngày 31/3/2021, tổ máy đã hoàn thành chạy thử thách 72 giờ với các thông số đạt yêu cầu kỹ thuật.
Ông Đinh Văn Nhẫn - Tổng giám đốc Công ty họp với đội ngũ kỹ thuật và sửa chữa thanh dẫn tại hiện trường
Việc tự thực hiện xử lý thanh dẫn hư hỏng với khối lượng lớn, khẳng định đội ngũ kỹ thuật và lực lượng sửa chữa Sê San 3A đã làm chủ công nghệ xử lý cách điện. Sê San 3A luôn đánh giá chính xác, kịp thời hiện trạng, chủ động khắc phục tồn tại của hệ thống thiết bị để các tổ máy luôn sẵn sàng vận hành.
Thực hiện lắp thanh dẫn sau khi xử lý cách điện
Thực hiện hàn cầu nối thanh dẫn
Công tác sửa chữa, bảo dưỡng các tổ máy an toàn, chất lượng, vượt tiến độ góp phần hoàn thành kế hoạch sản xuất kinh doanh của Công ty năm 2021 và các năm tiếp theo.
Tổ máy H2 chạy thử thách 72h sau sửa chữa
Bài: Phạm Trung Phong, ảnh: Quách Lan Phượng